Sankcje pieniężne na terenie Włoch bywają nakładane w dwóch formach. W formie gotówkowej nakładany jest mandat w momencie zatrzymania pojazdu. W formie zaocznej mandat jest  wystawiany w przypadku, gdy nie można ustalić w danym momencie sprawcy wykroczenia. Wówczas dokument nakładający sankcję musi zostać przesłany do właściciela pojazdu w terminie do 360 dni od dnia identyfikacji sprawcy wykroczenia. Z prostej kalkulacji można wywnioskować, że po roku od ujawnienia sprawcy i nie podjęcia działań ze strony służb kontrolnych przedawnia się karalność wykroczenia. Nie można jednak liczyć na przedawnienie jeśli w ostatnim dniu biegnącego terminu została nadana przesyłka nakładająca karę pieniężną.

Zgodnie z włoskim kodeksem drogowym, kierowcy pojazdów zarejestrowanych za granicą są zobowiązani do natychmiastowego opłacenia mandatów nałożonych przez kompetentne służby za wykroczenia popełnione w ruchu drogowym (policja, karabinierzy, Guardia di Finanza, lub straż miejska). W niektórych sytuacjach istnieje możliwość uiszczenia 1/4 kwoty mandatu a pozostałą kwotę przelewem. W przypadku niemożności wniesienia opłaty należy się liczyć z faktem, że pojazd pozostanie na parkingu depozytowym, wyznaczonym przez służby nakładające kary. Kierowca, a w większości przypadków przewoźnik jest w takiej sytuacji zobowiązany do pokrycia kosztów postoju pojazdu na parkingu.

Co ważne z praktycznego punktu widzenia mandat przyjęty i zapłacony jest równoznaczny z przyznaniem się do wykroczenia drogowego i powoduje brak możliwości odwołania się do wyższej instancji.

Jak postąpić jeśli nie zgadzamy się z wymierzoną karą?

W przypadku niesłusznego mandatu należy przyjąć mandat i złożyć kaucję na poczet wymierzonej kary (stanowiącą de facto równowartość kwoty mandatu), a następnie złożyć odwołanie do właściwego miejscowo Prefekta (Prefetto) nie później niż w ciągu 60 dni od daty wystawienia mandatu lub do Sędziego Pokoju (Giudice di Pace) nie później niż w ciągu 30 dni od daty wystawienia mandatu. Co ważne jeżeli zwrócimy się do prefekta nie będziemy mogli skorzystać z pomocy sędziego pokoju. Odwołanie się do sędziego pokoju wykluczy drogę apelacji do prefekta. W odwołaniu konieczne jest podanie wszystkich szczegółów kwestionowanej kary administracyjnej (numer protokołu, datę i miejsce popełnienia wykroczenia) a przede wszystkim określić powody, dla których uważamy, że kara jest niesłuszna.

W przypadku odwołania się od mandatu do sędziego pokoju będziemy musieli wnieść opłatę 37 euro (przy mandatach do 1000 euro), obowiązkowy jest też znaczek opłaty skarbowej za kwotę 8 euro. Odwołanie do prefekta jest bezpłatne. Jednak w obydwu przypadkach prowadzący sprawę mogą nas wezwać do osobistego złożenia wyjaśnień, co oznacza konieczność przyjazdu do Włoch. Od decyzji prefekta służy jeszcze odwołanie do sędziego pokoju. Najłatwiej odwołać się od mandatu, który nie jest zgodny z wymogami legalności, zarówno w odniesieniu do treści, jak i sposobu doręczenia. Najczęstsze przykłady to:

• mandat doręczony za pomocą zwykłego listu (wymagana jest forma listu rejestrowanego/poleconego),
• dokument napisany w języku angielskim/włoski (wymagane jest tłumaczenie na język urzędowy kraju odbiorcy),
• zawiadomienie o grzywnie wystawione przez prywatną firmę (wymagane jest aby zawiadomienie było wystawione przez organ publiczny),
• dokumenty, które nie wskazują czynności dokonanych przez organ wystawiający (wymagany raport oficera policji bądź też innej jednostki, która wystawia mandat),
• wezwanie do zapłaty które zawierają jedynie datę i numer mandatu (wymagane jest, aby dołączony był również sam mandat).

Opracowano na podstawie materiałów udostępnianych przez Ambasadę Polską w Rzymie oraz na podstawie dokumentacji z postępowań o nałożeniu kar pieniężnych.